Το Μονοδένδρι είναι ένα από τα γνωστά Ζαγοροχώρια και ανήκει διοικητικά στο Δήμο του Κεντρικού Ζαγορίου. Χτισμένο σε υψόμετρο 1.060 μέτρων, μόλις 39 χλμ. από την πόλη των Ιωαννίνων προσφέρει μοναδική θέα στις πλαγιές της Τύμφης και της Αστράκας.
Το όνομά του πιθανότατα οφείλει σε ένα μεγάλο έλατο που υπήρχε στο χωριό έως το 1840. Μέχρι το 1753 ήταν μια κοινότητα με τρεις συνοικίες (Βίτσα, Άνω Μαχαλάς, Αγ. Γεώργιος), οι οποίοι αργότερα σχημάτισαν το σημερινό χωριό.
Το Μονοδένδρι βρίσκεται σε περίοπτη θέση αφού έχετε εύκολη πρόσβαση στο φαράγγι του Βίκου ενώ οι πέτρινοι πύργοι της Οξιάς που βρίσκονται αριστερά του χωριού, συνθέτουν ένα τοπίο σπάνιας και παραμυθένιας ομορφιάς.
Το Μονοδένδρι γνώρισε μεγάλη οικονομική και εμπορική ακμή τον 18ο και 19ο αιώνα και ανεγέρθηκαν πολλές εκκλησίες, σχολεία και αρχοντικά από τους ευεργέτες του. Το χωριό είναι και γενέτειρα των εθνικών ευεργετών της χώρας μας Μάνθου και Γεωργίου Ριζάρη.
Οι αδελφοί Ριζάρη ήταν μεγαλέμποροι με έδρα την Ρωσία και έδωσαν πολλά χρήματα στον απελευθερωτικό αγώνα της χώρας μας και διέθεσαν την περιουσία τους για την ίδρυση και λειτουργία της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής.
Με χρήματα από το κληροδότημα των αδελφών Ριζάρη λειτουργεί σήμερα η χειροτεχνική σχολή όπου μπορείτε να δείτε ή και να αγοράσετε όμορφα υφαντά και κεντήματα.
Στο Μονοδένδρι υπάρχει και το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο που φιλοξενεί αξιόλογες διεθνής καλλιτεχνικές εκθέσεις όπως των Μάνου, Bresson, Boissonas και άλλων.
Από το χωριό του Μονοδενδρίου κατάγεται και ο μεγάλος δάσκαλος του Έθνους Αθανάσιος Ψαλίδας (1767 – 1829).
Σήμερα στο σπίτι των αδελφών Ριζάρη στεγάζεται το Δημοτικό σχολείο με τις προτομές των ευεργετών να ατενίζουν τις κορυφογραμμές της Τύμφης.
Χαρακτηριστικά πέτρινα σοκάκια, πετρόχτιστα σπίτια και αρχοντικά θα σας εντυπωσιάσουν με την περίφημη Ζαγορίσια αρχιτεκτονική και θα ζωντανέψουν περασμένες εποχές. Όλο το χωριό είναι ομοιόμορφα χτισμένο με την γκρίζα πέτρα.
Το Μονοδένδρι είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Ζαγορίου με μοναδική θέα και συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών κάθε χρόνο. Είναι ένα από τα πρώτα και παλαιότερα χωριά του Ζαγορίου που αναπτύχθηκαν τουριστικά και σήμερα διαθέτουν πάρα πολλούς καλόγουστους ξενώνες και προσεγμένα ξενοδοχεία και παρέχουν υψηλό επίπεδο υπηρεσιών για μια άνετη και ευχάριστη διαμονή.
Στις ταβέρνες και τα εστιατόρια του Μονοδενδρίου μπορείτε να βρείτε τα τοπικά παραδοσιακά φαγητά και φυσικά τις φημισμένες πίτες.
Από το Μονοδένδρι ξεκινά μονοπάτι που σας οδηγεί μέσα στο Φαράγγι του Βίκου και τις πηγές του Βοϊδομάτη, μετά από μια απολαυστική διαδρομή. Το χωριό αποτελεί αφετηρία για το φαράγγι του Βίκου αλλά και για πολλές ορειβατικές και πεζοπορικές διαδρομές.
Το Μονοδένδρι διεκδικεί επάξια μια θέση ενός από τα ωραιότερα χωριά του Ζαγορίου και όχι αδίκως, αφού διαθέτει ένα τοπίο απαράμιλλης φυσικής ομορφιάς και μαγευτική θέα που κόβει την ανάσα!
